فرش های موزه ایران باستان

فرش ابریشمی ترنجدار
• محل بافت: تبریز ـ سال ۸۷۹ شمسی
• از مجموعه فرشهای موزه ایران باستان ـ تهران
• اندازه: ۲۰۴×۱۹۵
• گره ترکی: ۶۹۳۰۰۰ گره در متر مربع
• ۹۰ گره در ۱۰ سانتی متر عرض
• ۷۷ گره در ۱۰ سانتی متر طول.
• تار: ابریشم طبیعی سفید
• پود: ابریشم طبیعی سفید
• پرز: ابریشم طبیعی با نخ طلا و نقره
حاشیه‌های ابر مانندی که تمامی زمینه را پر کرده، نقش چینی «چی» را به یاد می‌آورد. در ضمن حیواناتی نیز در آن قابل تشخیص هستند. به خصوص در چهار گوشه آن که عکس ماهی دیده می‌شود. شاخه‌های شکوفه دار ترنج میانه نیز با ماهی بالدار و پرندگان تزئین یافته است.
ظرافتی که در زمینه موجود است در حاشیه نیز که با نخ طلا و نقره ملیله دوزی شده نمایان است.
فرش ابریشمی ترنجدار (موزه ایران باستان)
• محل بافت: تبریز ـ سال ۹۵۹ شمسی
• از مجموعه فرشهای موزه ایران باستان ـ تهران
• اندازه: ۲۱۳×۱۵۸
• گره ترکی: ۶۰۰۰۰۰۰ گره در متر مربع
o 75 گره در ۱۰ سانتی متر عرض
o 80 گره در ۱۰ سانتی متر طول
• تار: ابریشم طبیعی سفید
• پود: ابریشم طبیعی سفید
• پرز: ابریشم طبیعی سفید
گو اینکه رنگ و روی این قالی رفته معذالک دارای نقش بسیار زیبا و مورد پسندی است. نقش «چی» در زمینه قرمز رنگ و گلدار و در حاشیه قابدار آن جلب توجه می‌کند. متاسفانه ترنج وسط آن سخت آسیب دیده . در بعضی از قابهای حاشیه اشخاصی دو به دو که با گل احاطه شده‌اند قابل تشخیص هستند.
فرش ابریشمی ترنجدار (موزه ایران باستان)
• محل بافت: تبریز ـ سال ۸۵۵ شمسی
• از مجموعه فرشهای موزه ایران باستان ـ تهران
• اندازه: ۲۲۸×۱۹۳
• گره ترکی: ۱۰۴۵۰۰ گره در مترمربع
o 95 گره در ۱۰ سانتی متر عرض
o 110 گره در ۱۰ سانتیمتر طول
• تار: ابریشم طبیعی زرد
• پود: ابریشم طبیعی خام
• پرز: ابریشم طبیعی
پرندگانیی که با حالتی بسیار زیبا و دل فریب بر روی زمینه روشن و ملایم فرش داخل ترنج مرکزی دیده می‌شوند و این قالی را زینت داده‌اند، حالت ابتکاری خاصی به آن بخشیده است. در طرفین ترنج، غزال نیز به چشم می‌خورد. حاشیه اصلی فرش با اشعاری که در قاب نوشته شده تزئین یافته است.
جانمازی ( موزه ایران باستان )
• محل بافت: کاشان؟ ـ سال ۹۶۹ شمسی
• از مجموعه فرشهای موزه ایران باستان ـ تهران
• اندازه: ۱۹۵×۱۰۸
• گره فارسی: ۶۷۵۰۰۰ گره در مترمربع
o 75 گره در ۱۰ سانتی متر عرض
o 90 گره در ۱۰ سانتی متر طول
• تار: ابریشم طبیعی
• پود: ابریشم طبیعی
• پرز: پشم زربفت شده با نقره
در اسناد و نوشته های موزه و همچنین در کتاب «آرتور اوپهم پوپ» (۱: survey of Persian Art) ) اصل این فرش را تبریز تشخیص داده‌اند ولی وجود گره فارسی حاکی ماخذ دیگری مثل کاشان یا اصفهان می‌باشد. این قطعه جانمازی است که با نخ نقره ملیله دوزی و حاشیه آن با سوره قرآن تزئین یافته است. حاشیه وسیع آن از شاخ و برگهائی مانند پیچک تشکیل شده است. در آنجه حیوانات و نقش ابر مانند « چی » قابل مشاهده میباشند. زمینه و حاشیه اصلی فرش توسط نوار باریکی از یکدیگر جدا شده‌اند و روی این نوار، از گل و سبزه و شراب و درخت ستایش شده. همچنین قدرت و شوکت ابدی را برای پادشاه آرزو کرده‌اند. به گفته « آرتور اوپهم پوپ » جفت این قالی در مجموعه خانم راکفلر ماک کورمیک موجود است.